Recap onderzoeksvraag [Extract]


De totstandkoming van de centrale onderzoeksvraag voor het nieuwe model, het Instinctief Kompas, is gebaseerd op zowel theoretische als praktische overwegingen, geworteld in de kritiek op bestaande conflicthanteringsmodellen en een andere aanpak.

Veel gangbare modellen in conflicthantering zijn gebaseerd op rationele en disciplinaire methoden die de rol van emoties in besluitvorming en gedrag onderschatten. De inzichten van denkers zoals Daniel Goleman, James Gross, Jonathan Haidt, Joshua Greene, Antonio Damasio en Albert Bandura tonen juist aan dat emoties een centrale rol spelen bij morele oordelen, gedragsregulatie en het oplossen van conflicten.

Dit biedt een solide basis voor het ontwikkelen van een nieuw model dat emoties niet alleen erkent, maar centraal stelt in zowel preventie als interventie bij conflicten. Deze denkers hebben elk vanuit verschillende psychologische invalshoeken benadrukt dat emoties vaak het vertrekpunt zijn voor gedrag, en dat effectieve gedragsverandering niet kan plaatsvinden zonder eerst die emotionele component aan te pakken.

De traditionele conflicthanteringsmodellen missen deze emotionele component vaak. Modellen zoals de Roos van Leary of zelfs disciplinaire benaderingen focussen op gedrag, interacties en machtsdynamieken, maar gaan voorbij aan de diepere emotionele drijfveren die conflicten aanwakkeren. Zo stelt Frijda (1986) dat "emoties een signaalfunctie hebben die ons helpt te begrijpen wat belangrijk is in onze omgeving".[1] en ook Gross (1998) betoogt fel dat emotieregulatie een cruciale factor is bij het beïnvloeden van gedrag.


Het Instinctief Kompas bouwt voort op de hierboven beschreven theoretische kaders. Daniel Kahneman (2011) introduceert het idee van Systeem 1 en Systeem 2-besluitvorming, waarbij Systeem 1 verwijst naar snelle, instinctieve reacties en Systeem 2 naar langzamere, meer doordachte beslissingen. In conflictsituaties reageren zowel leerlingen als leerkrachten vaak vanuit Systeem 1, wat leidt tot escalaties als er geen interventie plaatsvindt. Het Instinctief Kompas biedt een praktische manier om deze automatische reacties te onderbreken en om te zetten in gereguleerd gedrag.

Daarnaast benadrukken onderzoekers zoals Ryan en Deci (2000) het belang van intrinsieke motivatie en hoe sociale interactie die motivatie beïnvloedt. Het model voorziet in een dialoog die zowel de interne drijfveren van leerlingen als de sociale context waarin ze leren aanspreekt. Ook Bandura (1997)'s theorie van zelfeffectiviteit is enigszins waardevol te vermelden, omdat het model erop gericht is leerkrachten en leerlingen de tools te geven om conflicten met meer zelfvertrouwen en vaardigheden te benaderen.

In onderwijscontexten, waar leerlingen en leerkrachten voortdurend worden geconfronteerd met emotionele en gedragsuitdagingen, is een model nodig dat deze realiteit erkent. Het Instinctief Kompas richt zich specifiek op het scheiden van emotiebeheersing en emotieregulatie. Het stelt leerkrachten in staat om tijdens emotionele escalaties snel in te grijpen door de eerste, instinctieve reactie van leerlingen te reguleren, zonder meteen de complexiteit van de argumentatie achter het conflict aan te gaan.

In de klas wordt regelmatig lestijd verloren door conflicten die escaleren door ongereguleerde emotionele reacties. Dit verlies van lestijd heeft vaak negatieve gevolgen voor het leerproces.
Het Instinctief Kompas biedt echter een oplossing door een gestructureerd tweefazenproces te introduceren, waarbij emotiebeheersing onmiddellijk plaatsvindt in de klas, gevolgd door een latere fase van emotieregulatie via reflectie en dialoog. Deze aanpak helpt leraren om snel te reageren zonder dat kostbare lestijd verloren gaat.


De effectiviteit van dit model moet echter – eerst en vooral – worden getest in de praktijk.

De kernvraag die uit dit onderzoeksproject voortkomt, is dan ook eenvoudig maar cruciaal: Werkt het model daadwerkelijk in de praktijk? Dat is tenslotte belangrijk om weten.

Kan het Instinctief Kompas leraren helpen om sneller en effectiever conflicten te beheersen, en dus het verlies van lestijd aanzienlijk te verminderen? Dat is van belang.

Om te bepalen of het model effectief is, wordt in eerste instantie – en door beperking van deze Masterpraktijkproef – gekozen voor een kwantitatieve onderzoeksmethode. Er wordt bewust gekozen voor een eenvoudige ja/nee-vraag, omdat dit een duidelijk en meetbaar resultaat geeft.

Deze onderzoeksvraag is gekozen om validiteitsonderzoek van het nieuwe model te faciliteren:[2]

"Vermindert (de emotiebeheersing en emotieregulatie via) het Instinctief Kompas (door de visualisatie van drijfveren en gedragingen) het verlies van lestijd met minstens 50% bij (emotionele escalaties of) conflicthantering: ja of nee?"


Deze vraag is zorgvuldig gekozen en werd weerhouden om verschillende redenen:

Duidelijkheid en eenvoud:

Inzake de hanteerbaarheid in alle types of richtingen in het onderwijs is het belangrijk om een vraag te stellen die eenduidig beantwoord kan worden. Het model moet worden getest op zijn directe effectiviteit in de dagelijkse klas.

Meetbaarheid:

Door reductie van lestijd als doel te stellen (minstens 50%), wordt het gemakkelijk om de effectiviteit van het model te meten. Een andere (of sub-)opzet zou kunnen zijn om lessen waarin het Instinctief Kompas wél wordt toegepast, vergeleken wordt met lessen waarin het niet wordt gebruikt, om te zien of de lestijdverlies significant afneemt.

Praktische toepasbaarheid:

Het onderwijs heeft behoefte aan interventies die snel en effectief zijn. Het antwoord op deze vraag bepaalt of het model voldoende impact heeft om het waard te zijn om dit conflicthanteringsmodel te implementeren in klaslokalen.


Annotaties:

[1] Frijda, N. H. (1986). The emotions. Cambridge University Press. (p. 467)

[2] Andere mogelijke onderzoeksvragen, ook met een ja/nee-structuur, zouden kunnen zijn: 1/ Leidt de toepassing van het Instinctief Kompas tot een significante vermindering van het aantal conflicten in de klas: ja of nee? Of 2/ Helpt het Instinctief Kompas leraren om emotionele escalaties sneller en effectiever te beheersen: ja of nee? Deze alternatieve vragen richten zich meer op het aantal conflicten en het gebruiksgemak voor leraren. Hoewel deze vragen ook waardevolle inzichten zouden kunnen opleveren, is ervoor gekozen om het verlies van lestijd als primaire maatstaf te gebruiken, omdat dit direct invloed heeft op de efficiëntie van het onderwijsproces (cq. 'bewaarde' lestijd van de leerlingen).

VALIDATIE IN DE KLAS

Als piloting-project willen we ook onderzoeken 
of het model helpt. Dit zonder subsidiëring noch winstbejag.

De onderzoeksvraag die wordt gehanteerd is:

 "Vermindert (de emotiebeheersing en emotieregulatie via) het Instinctief Kompas bij conflicthantering (door visualisatie van Drijfveren en Gedragingen)  het verlies van lestijd met minstens 50%

JA  /of/  NEE?

Het eenvoudige en éénduidige antwoord 
van de (student-)leerkracht vergt weinig tijd om dit te delen. 

Scan de QR-code of surf naar:
https://forms.gle/nSHxfHVeMeKHqjt66 

Bedankt voor uw medewerking! 

Wij gebruiken cookies om onze website goed te laten functioneren en te beveiligen, en om je de best mogelijke gebruikerservaring te bieden.

Geavanceerde instellingen

Je kunt jouw cookievoorkeuren hier aanpassen. Schakel de volgende categorieën in of uit en sla de selectie op.

De essentiële cookies zijn essentieel voor de veilige en correcte werking van onze website en het registratieproces.
Functionele cookies onthouden jouw voorkeuren voor onze website en maken het mogelijk deze aan te passen.
Prestatiecookies controleren de prestaties van onze website.
Marketing cookies stellen ons in staat de prestaties van onze website te meten en te analyseren.